قیمت فرش چگونه تعیین و ارزیابی می شود؟

قیمت فرش را با توجه به ماهیت آن تعیین می‌کنند. برای بسیاری از فرشها قیمتی نمیتوان تخمین زد. اما گروه زیادی از فرش‌ها نرخ مشخص و تعیین شده‌ای دارند. فاکتورهای متعددی در قیمت‌گذاری انواع فرش نقش دارند. در این مقاله به بررسی این فاکتورها می‌پردازیم.

در کتاب فرهنگ لغات، به هر نوع زیر اندازی فرش گفته می‌شود. از این رو به مجموعه قالی‌ها، قالیچه، گبه، گلیم، وینتیج، جاجیم، انواع پادری و … فرش می گویند. اما از نگاه عمومی، فرش به قالی‌هایی گفته می‌شود که نخ خاب آن به صورت گره‌ای به نخ تار وصل می‌شوند. این فرش‌ها به دو گروه اصلی فرش دستباف و فرش ماشینی تقسیم می‌شوند.

عواملی که در قیمت فرش تاثیرگذارند:

1. ابعاد و مساحت فرش
2. سن فرش
3. رج
4. تراکم بافت
5. نوع بافت
6. جنس الیاف
7. نقشه فرش
8. سبک رنگرزی الیاف
9. دستباف یا ماشینی بودن
10. ظرافت بافت
11. هویت منطقه‌ای فرش
12. و…

فرش، کالای نفیس و اصالت کشور ماست. تاریخ نگاران معتقدند ایرانیان از گذشته‌های دور برای حفاظت از بدن خود، بافت انواع فرش را آغاز و طرح و نقش دادن به آن را فرا گرفتند. این روزها فرش ایرانی در بازار جهانی حرف زیادی برای گفتن دارد. نیاز بازار داخلی و صادرات انواع فرش ایرانی به کشورهای اروپایی و آمریکایی، مشاغل بسیاری را به صورت مستقیم و غیر مستقیم ایجاد کرده است. شاید یکی از دلایل قیمت بالا برای فرش و به خصوص فرش‌های دستباف همین موضوع باشد.

در قانون قیمت گذاری فرش

• فرش دستباف از فرش ماشینی گرانتر است.
• هر چه تراکم بافت فرش بیشتر باشد گرانتر است.
• هر چه فرش دستبافت، قدیمی‌تر باشد گرانتر است.
• فرش ماشینی هر چه نو و پا نخورده باشد، گرانتر است.
• الیاف استفاده شده در بافت فرش، طبیعی باشد، آن فرش گرانتر است.
• الیاف ابریشمی از همه الیاف طبیعی گرانتر است.
• فرش کرکی نسبت به سایر فرشهای دستباف ارزانتر است.
• هر چه بافت فرش ظریفتر باشد، قیمت آن بیشتر است.
• فرش سوف به علت وجود نخهای طلایی و نقره‌ای در بافت خود، گرانترین فرش دستباف محسوب می‌شود.

عواملی که باعث رکود بازار فرش می‌شود

این روزها، بازار و شرایط اقتصادی کشور دچار مشکل و رکود شده است. از آنجا که قدرت خرید عام کاهش یافته، خرید و فروش چندانی برای کالاهای مختلف انجام نمی‌شود. این موضوع برای بازار فرش نیز صدق می‌کند. نکته جالب اینجاست که با وجود کاهش قدرت خرید و رکود بازار، نرخ و قیمت انواع فرش نه تنها کاهش نیافته. بلکه افزایش قابل توجهی نیز داشته است. این خود دلیلی بر رکود بازار فرش است.

علاوه بر شرایط اقتصادی، عوامل دیگری نیز در این امر دست دارند. از جمله:

• عدم توجه به اصول و مبانی بازاریابی نوین
• بی توجهی به توسعه صادرات فرش جهت کسب درآمد ارزی
• عدم تعادل در نرخ ارز
• کاهش منابع طبیعی و منابع انسانی برای مشاغلی که مستقیم یا غیر مستقیم به فرش مرتبط باشند.

تعیین قیمت برای کالاهای مختلف چگونه انجام می شود؟

قیمت، واژه مهیجی برای بشریت محسوب می‌شود. عددی که ارزش مادی و گاها معنوی هر چیزی را معرفی می‌کند. گاهی واژه قیمت به کالا یا موضوعی ارزش می‌بخشد. زمانی که میلی به داشتن کالایی داشته باشید یا بخواهید کاری انجام دهید، اولین موضوعی که به آن متمرکز می‌شوید این سوال هاست: چنده؟ قیمتش چقدره؟ هزینش چقدر میشه؟

در علم بازاریابی؛ قیمت، تنهای عنصری است که درآمد ایجاد می‌کند. این واژه نقش حساس و مهمی در تولید و عرضه محصولات یا خدمات دارد. در بازار فرش نیز، قیمت فرش نقش مهم و تعیین کننده‌ای در جهت گیری بازار داخلی و خارجی دارد. وگرنه هیچ کس از خرید فرش بدش نمی‌آید.

پیشتر این تصور وجود داشت که واحدهای حسابداری بر اساس هزینه‌های تولید و محاسبه حاشیه سود، برای کالاها و خدمات قیمت تعیین میکنند. اما سیستم تعیین قیمت این روزها به حسابدار منتهی نمی شود. بلکه عواملی مختلفی بر روی تعیین نرخ اثر گذارند.

عواملی که در تعیین قیمت فرش اثر گذارند.

• نیاز بازار
• شرایط بازار
• قیمت‌های رقابتی
• کالاهای جانشین
• تورم
• حجم تولید
• میزان هزینه‌های تولید
• توانایی بازار برای فروش
• واکنش خریدار و رقبا در مقابل تغییر قیمت

تکنیک‌ تعیین قیمت فرش:

برای تعیین قیمت فرش، یک تیم کارشناسی، مربوط به کمیسیون ارزیابی شرکت سهامی فرش ایران فعالیت دارند. این کارشناسان خبره و با تجربه، فرشها را از نظر ماهیت و ویژگی های محصول و جنبه حقوقی کالا، بررسی می‌کنند.

• هدف شما از تعیین قیمت

خیلی مهم است که بدانید در تعیین قیمت فرش ، واقعا به دنبال چه هستید!

1. بخش بیشتری از بازار را در اختیار و تحت کنترل بگیرید؟
2. میزان درآمد و سود بیشتری داشته باشید؟
3. به دنبال فروش فرش بیشتری هستید؟

جواب هر کدام از این سوالات، بخشی از هدف شما را تعریف می‌کند.

• شناخت از بازار و حساسیت آن نسبت به قیمت

خیلی مهم است که بدانید بازار فرش در چه وضعیتی است. با چه محدودیت‌هایی روبرو است. همچنین میزان عرضه و تقاضا باید بررسی شود. همانطور که گفتیم، قیمت فرش بر اساس فاکتورهای مختلفی تعیین می‌شود. هر چه میزان تقاضای یک فرش بیشتر باشد، با توجه به سایر فاکتورها، قیمت آن کاهش می‌یابد. به عنوان مثال فرش ماشینی به علت تسهیل بافت، نوع بافت، استفاده از نخ‌های غیر طبیعی یا نیمه طبیعی، عدم دخالت دست، زمان مصرف شده برای تولید و فراوانی آن، قیمت کمتری نسبت به فرش‌های دستبافت دارند.

در مقابل فرش دستباف تبریز را داریم که به علت جنس الیاف طبیعی ( فرش ابریشم)، تعداد رج مشخص (غالبا و بین 50 تا 60 رج)، نقشه و طرح مشخصی که دارد، بسیار گران است. فرش تبریز جزو فرش‌های شناخته شده در جهان است.

• محاسبه قیمت مواد مصرفی و هزینه بافنده‌ها

برای تعیین قیمت فرش دستباف نو، در کنار حاشیه سود مطلوب، موارد مختلفی نیز بررسی و سپس قیمت گذاری می شود:

• جنس الیاف
• میزان الیاف مصرفی
• تعداد رنگ به کار رفته در نقشه فرش
• تراکم
• مساحت فرش
• نقشه فرش
• میزان دستمزد بافنده‌ها و حق بیمه آنها
• هزینه‌های جانبی
• زمان بافت

• قیمت گذاری بر مبنای هویت منطقه‌ای

فرشهای مختص به هر استان و منطقه، ویژگی‌های منحصر به فردی دارند که اصالت آن را معرفی می‌کند. به عنوان مثال فرش ترکمن یکی از اصیل ترین فرش‌های دستباف است که با یک نقشه خاص و زمینه رنگ قرمز بافته می‌شود. این ترکیب مختص فرش‌های ترکمن است و شما هر کجا این فرش را ببینید متوجه هویت آن خواهید شد.

فرش‌های مربوط به مناطقی مثل ایلام، کرمانشاه، کردستان، سیستان، یزد و … فرشهایی هستند که هنر بافت فرش دستباف را به مخاطب القا می‌کنند. تمامی این فرش‌ها گره‌های محکم و تراکم بالایی دارند. ظرافت بافت آنها بسیار زیاد است. رنج قیمتی این فرشها تقریبا برابر است. اما فرش‌های کرمان رج پایین‌تری نسبت به مناطق نام برده دارد. با توجه به هزینه مواد اولیه و هزینه دستمزد بافنده، بر اساس رقابت در بازار، گاهی با قیمت پایین‌تر از هزینه‌های انجام شده، به فروش می‌رود. قیمت فرش گاهی بر اساس قانون قیمت گذاری و هم مسیر شدن با رقبا کاهش یا افزایش می‌بابد.

• قیمت‌گذاری ارزشی

گاهی قیمت فرش را بر اساس میزان ارزشی که افراد برای آن قائلند، تعیین می‌کنند. در حقیقت فرش یک منطقه بر اساس ویژگی‌هایش، به نوعی برند تبدیل می‌شود. در نتیجه افزایش قیمت می‌یابد. دستبافت‌های بختیاری، مشهد، کاشان و یزد جزو این فرش های برند هستند. فرش‌های دستباف قدیمی این مناطق با زندگی و فرهنگ این مناطق عجین شده است. بسیاری از افراد علاقمند به صنعت فرش معتقدند، برای اصالت این فرشها قیمتی نمی‌توان تعیین کرد.

بنابراین:

با توجه به آنچه که گفته شد، قیمت تهایی یک فرش بر اساس فرمول زیر محاسبه و تعیین می‌شود:

قیمت فرش = هزینه مواد اولیه مصرفی + دستمزد بافنده + قیمت گذاری ارزشی + بررسی قیمت بازار + هزینه‌های جانبی + درصد سود کارفرما

برای تعیین قیمت فرش به چه نکاتی باید توجه کرد

چنانچه قصد خرید و فروش فرش دارید، باید به این موارد توجه کنید.

• نقشه فرش

نقشه فرش بسیار مهم است. در صنعت فرش یکی از المانهای تعیین قیمت فرش، نقشه آن است. طرحی که فرش از روی آن بافته می‌شود، به 3 گروه تقسیم میشود:

۱- طرح، از فکر و اندیشه طراح و هنرمند، ترسیم می‌شود و زاده خلاقیت او باشد. هر چه میزان ظرافت و خلاقیت آن بیشتر باشد ( استانداردها نیز رعایت شود) آن فرش ارزشمندتر است.

۲- طرحی که از روی یک فرش دیگر کپی شود. این یعنی مشابه آن در بازار زیاد باشد. بسیاری از فرش‌های ماشینی این ویژگی را دارند. و اکثر آنها از انجام تغییرات جزئی در نقشه سایر فرشها شکل می‌گیرند.

3- مونتاژ، حاصل خلاقیت هنرمندی است که طرح و نقشه چند فرش را با هم ترکیب کند. مثلا طرح حاشیه را از نقشه یک فرش و گلها را از فرش دیگر بردارد. این هنرمند به عنوان یک هنرمند ماهر شناخته نمی‌شود. اما خلاقیت او نتایج جذابی به همراه خواهد داشت. البته گاهی عدم تجربه او این مونتاژ را لو می‌دهد.

• کیفیت بافت

کیفیت بافت، عواملی چون سبک بافت، ضخامت، مقاومت فرش در برابر پا خور بودن و آب را شامل می‌شود. فرش‌های وینتیج جذابترین فرش‌های دستباف کهنه هستند که مقاومت فرش را اثبات می‌کنند.

گلیم‌ها معمولا از دو نوع نخ تار و پود بافته می‌شوند و نخ خاب ندارند. این فرشها بسیار نازکند و زودتر از فرش‌ها در معرض ساییدگی قرار می‌گیرند.

گبه‌ها بر خلاف گلیم‌ها ضخامت زیادی دارند. سبک بافت آنها منحصر بفرد است و بر روی دارهای افقی بافته می‌شوند. گبه‌ها نخ خاب دارند و عموما از الیاف تمام پشم یا با نخ تار پنبه‌ای بافته می‌شوند.

قالی‌ها، همان زیر اندازهایی هستند که ما به عنوان فرش نام می‌بریم. فرش‌های دستباف، پر طرفدار ترین نوع فرش هستند. زیرا تنوع نقش بیشتری دارند. در ابعاد مختلفی نیز بافته می‌شوند. با هرمحیطی هم سازگارترند. این فرش‌ها در برابر پاخور بودن، آب، نور، تاثیرات محیطی مقاومت بالاتری دارند. تنوع الیاف بکار رفته در آنها نیز بیشتر است. در نتیجه قیمت بالاتری نسبت به سایر فرش‌های دستباف دارند.

فرشهای ماشینی به علت سبک بافت صنعتی، رنگرزی راحت‌تر و استفاده از الیاف مصنوعی، ارزانتر از فرش‌های دستباف هستند.

• رنگ زمینه و رنگ بندی نقش فرش

رنگ فرش به دو بخش رنگ زمینه و رنگ نقشه گروه‌بندی می‌شود. در گذشته فرش‌های دستباف با رنگ‌های طبیعی رنگ می‌شد. از این رو فرش‌ها عموما با رنگهای محدودی بافته می‌شد. از آنجایی که رنگ قرمز جذاب‌ترین رنگ در این میان بود، بیشتر فرش‌های دستباف یا به رنگ طبیعی الیاف بافته می‌شدند یا با زمینه قرمز. رنگ قرمز، نماد زیبایی فرش‌های دستباف محسوب می‌شد. به همین خاطر بیشتر فرش‌های قدیمی قرمز رنگند.

امروزه که شیوه‌های رنگرزی الیاف گسترده‌تر شده، باز هم فرش با زمینه قرمز، جذاب تر، اصیل تر و گرانتر از فرش با زمینه های دیگر است.

• جنس الیاف

جنس الیاف مهمترین نقش را در ظرافت، استحکام و قیمت فرش دارد. فرش‌های دستباف از الیاف طبیعی بافته شده و بر مبنای آن به فرش ابریشمی، فرش کرکی، فرش پشمی و فرش پنبه تقسیم می‌شوند. هر چند امروزه الیاف صنعتی نیز در میان تار و پود فرش‌های دستباف دیده می‌شود. اما عموما فرش دستبافتی ارزشمند است که از الیاف طبیعی بافته شده باشد.

فرش‌ها بر اساس میزان الیاف بکار رفته در ساختمان‌شان قیمت مختلفی دارند. عواملی مثل جنس تار، پود و نخ خاب (پرز) فرش در قیمت فرش تاثیر دارند.

• فرش تمام ابریشم

تمامی نخ‌های تار و پود و نخ خاب این فرش‌ها از جنس ابریشم است.

• فرش چله ابریشم

فقط جنس نخ تار (چله) از ابریشم است.

• فرش گل ابریشم

فقط بخشی از گلها و نقش فرش از جنس ابریشم است. جنس نخ تار، و بخشی از زمینه ابریشمی نیست.

• فرش تمام پشم

کلیه نخهای بکار رفته در این فرش  از جنس پشم است.

• فرش چله پشم

در این نوع فرش فقط نخ تار (چله) از جنس نخ پشمی است.

• فرش کرکی

نخ گره و خاب فرش کرکی، از موی بز به دست می‌آید.

• فرش زربفت

فرش زربفت یا زربافت نوعی فرش برجسته است که جنس زمینه فرش از گلیم است. در بافت این بخش فرش از نخ‌های سیم تاب استفاده می‌شود که به نخ طلا معروف است. اصطلاحا می گویند فرش طلاکوب شده یا با نخ طلا بافته شده است. فرش سوف زیر مجموعه این گروه است.

قیمت الیاف ابریشمی چه در صنعت فرش و چه صنعت نساجی، گرانتر از سایر الیاف طبیعی است. از این رو هر چه میزان ابریشم بکار رفته در فرش بیشتر باشد، آن فرش گرانتر است.

 قطعا فرش تمام ابریشم از فرش چله ابریشم گرانتر خواهد بود. پس از ابریشم، فرش پشمی گرانترین فرش دستباف است. فرش‌ تمام پشم به علت خاصیت درمانی و ظرافتی که دارد، جزو گرانترین فرش‌های دستباف محسوب می‌شود. هر چه میزان پشم بکار رفته در فرش بیشتر باشد آن فرش گرانتر است. البته فرش پشمی که در الیاف آن ابریشم هم وجود داشته باشد، گرانتر از فرش تمام پشم است.

فرش‌های کرکی ارزانترین فرش دستباف محسوب می‌شود. زیرا استحکام الیاف کرکی کم است. این فرش‌ها عموما جنبه دکوراسیون دارند و در مقابل پا خور بودن، مقاوم نیستند.

اما گرانترین فرش، فرش‌های زربفت است. استفاده از نخ های سیلور و طلایی بر ارزش این فرش می‌افزاید.

• فرهنگ منطقه ای

فرهنگ منطقه‌ای یا محل بافت فرش نیز نقش مهمی در قیمت فرش دارد. فرشها بر اساس فرهنگ منطقه به فرش‌های عشایری، فرش روستایی و فرش شهری تقسیم می‌شوند.

قیمت خرید فرش وینتیج

فرش‌های وینتیج، فرش های دستبافت قدیمی هستند که در اثر استفاده زیاد، نخ نما شده‌اند. این فرش‌ها بر خلاف ظاهر کهنه و رنگ و رو رفته‌ای که دارند، بسیار گران و پر اهمیت هستند. قیمت فرش‌های وینتیج اصیل را بر اساس سن، هویت مکانی، رنگ و جنس الیافشان محاسبه می‌کنند. هر چه فرش کهنه تر و نخ نما تر باشد، قیمت آن بیشتر است. عموم فرش‌های وینتیج از الیاف پشمی و با زمینه قرمز بافته می‌شوند.

قیمت انواع فرش چهل تکه

فرش چهل تکه، نوعی فرش دستباف است. این فرش از دوخته شدن چند تکه فرش ایجاد می‌شود. فرش‌هایی که به هر دلیلی آسیب دیده‌اند و قابلیت یا ارزش رفو و ترمیم ندارند را انتخاب می‌کنند. بخش‌های سالم و آسیب ندیده را جدا می‌کنند. این بخش‌ها را بر اساس نظمی خاص و با توجه به سلیقه دوزنده، به یکدیگر می‌دوزند. کالای جدید، یک  فرش چهل تکه است که طرفداران بسیاری نیز دارد.

1. قیمت فرش چهل تکه را بر اساس ماهیت و هویت تکه‌ها تعیین می‌کنند. هر چه تکه‌ها، از یک فرش قدیمی‌تر جدا شده باشند، قیمت فرش چهل تکه بیشتر است.
2. این موضوع را در نظر داشته باشید که در تمام فرش‌های چهل تکه، همه تکه‌ها مربوط به یک فرش نیست. گاهی ترکیبی از تکه‌های چند فرش به هم دوخته می‌شوند. ممکن است تکه‌هایی از فرش مشهد، یزد، کاشان و قم را به هم بدوزند. در این صورت قیمت هر تکه از فرش بر اساس ماهیت آن تخمین زده شده و با هم جمع می‌شود. و در نهایت قیمت فرش چهل تکه معرفی می‌شود.
3. برخی از فرشهای چهل تکه ترکیبی از فرش و گبه هستند. محاسبه‌های تکه‌های فرش و مجموع آن با قیمت گبه، قیمت نهایی فرش شما خواهد بود. محاسبه قیمت را بر اساس مساحت هر تکه و ارزش ماهیتی آن می‌سنجند.
4. فرش‌های چهل تکه می‌توانند، گبه چهل تکه، گلیم چهل تکه، فرش چهل تکه و حتی وینتیج چهل تکه باشد.

برای مشاهده قیمت انواع فرش می‌توانید به بخش محصولات سایت ساده کارپت مراجعه کنید و یا برای مشاوره خرید با ما تماس بگیرید.